
LPG - oznacza gaz naftowy, skroplony.
Jest on produktem rafinacji ropy naftowej. Jest produktem naturalnym, pochodzącym podobnie jak metan z pokładów naftowych.
LPG - jest węglowodorem złożonym zasadniczo z mieszanki propanu i butanu a otrzymuje się go w procesie rafinacji ropy naftowej lub też bezpośrednio przez wydobycie po prostym procesie odłączenia go od gazu naturalnego lub ropy naftowej, z którymi jest połączony w pokładach naftowych.
Butan handlowy jest złożony gównie z butanu, którego symbolem jest C4H10. Propan handlowy złożony jest głównie z propanu o wzorze C3H8.Jedną z głównych cech, którymi różnią się między sobą butan i propan i która determinuje ich zastosowanie jest "napięcie parowe", które odpowiada ciśnieniu w fazie gazowej w równowadze z fazą płynną. Napięcie parowe butanu i propanu zwiększa się wraz ze wzrostem temperatury.
LPG w stanie gazowym ma masę objętościową większą od powietrza, dlatego też ewentualna jego ucieczka odbywa się do strefy niższej, w której znajduje się LPG. LPG płynny ma masę objętościową niższą od masy wody, dlatego też ewentualne jej ślady w zbiorniku zbierają się na jego dnie. Gubienie LPG w stanie płynnym jest bardziej niebezpieczne niż gubienie go w stanie gazowym, ponieważ przy równych częściach gubienia płyn ma większą nośność masy. Jedna objętość płynna rozwija w rzeczywistości około 270 objętości pary gazowej. Inną cechą charakterystyczną LPG płynnego jest zmienność objętości w zależności od zmian temperatury LPG rozpuszcza substancje takie jak tłuszcze, oleje, lakiery, powoduje spuchnięcia gumy naturalnej, natomiast nie koroduje metali i stopów powszechnie używanych. To wyjaśnia używanie gumy syntetycznej do produkcji rur oraz stali do produkcji zbiorników. Butan i propan są łatwopalne, jak zresztą wszystkie paliwa. Ważne jest więc unikanie mieszania tych produktów w pobliżu swobodnego ognia i przedmiotów o wysokiej temperaturze.
Obecność LPG w powietrzu może powodować powstanie mieszanki łatwopalnej, a obecność tą nie zawsze można precyzyjnie ustalić. W stanie płynnym obecność LPG przedstawia się jako mgiełka, która opada w dół i która jest również łatwopalna. Chociaż nie jest on absolutnie trujący, zaleca się unikanie oddychania LPG, ponieważ posiada on właściwości znieczulające.Należy również unikać kontaktu z LPG płynnym, ponieważ ze względu na właściwości szybkiego wyparowania może spowodować rany odmrożeniowe.
LPG w napędach samochodowych
LPG jest źródłem energii o wysokiej jakości i jest używany w takich dziedzinach jak: przemysł, rzemiosło, rolnictwo i napędy silników samochodowych.
Analizując tabelę można wywnioskować, że podczas gdy benzyna ma pole (płaszczyznę) wrzenia w temperaturze otoczenia większą, to LPG paruje w temperaturach niższych. Oznacza to, że w odróżnieniu od benzyny aby utrzymać LPG w stanie płynnym, niezbędne jest poddanie go określonemu ciśnieniu o wartości relatywnie niskiej.
Analizując dane odpowiadające wartościom liczby oktanów oznaczonej metodą badawczą (R.O.N.) i silnik (M.O.N.) można zaobserwować jak butan i propan mają właściwości przeciw-wybuchowe nieco niższe niż benzyna. Jeżeli chodzi o moc cieplną masy, widzimy wzrost przechodząc od benzyny do propanu - jest to sytuacja odwrotna jeżeli się porówna z mocą świetlną, objętościową. Powoduje to, że na równi z magazynowaną w zbiorniku energią (tzn. równą zasięgowi) jest wystarczająca masa malejąca palności przechodząc od benzyny do propanu, ale niezbędna jest większa objętość. Oznacza to, że zużycie w ogóle wszystkich samochodów, jest malejące przechodząc z benzyny na LPG. Przeciwnie jest natomiast jeżeli chodzi o zużycie w objętości. Aby utrwalić lepiej idee tego pojęcia, określa się "współczynnik równowagi teoretycznej" objętości palnej, który zawiera ilość energii równą mocy cieplnej dolnej benzyny. Określa się następnie "współczynnik równowagi" realnie porównujący stosunek zużywanego paliwa między silnikami. Jeżeli chodzi o silniki na LPG, eksperymenty pokazały, że w stosunku do tego samego silnika zasilanego benzyną, wydajność jest większa o około 1,8%, co zmniejsza współczynniki równowagi butanu i propanu w stosunku do wartości wyliczonych teoretycznie o 8%.
Ponieważ LPG jest mieszanką propanu i butanu, należy ustalić średnią wartośćdla współczynnika równowagi, który może być założony jako równy 1,2 (odpowiada mieszance 50% masy) Należy jednak podkreślić, że samochody nowe mają zawsze wyższy stopień samo przystosowania, które ma na celu uzyskanie korzyści z redukcji zużycia w stopniu znacznie wyższym niż jest to podane w tabeli. Można więc potwierdzić, że LPG jest znakomitym paliwem: ma wysoki stopień własności przeciwwybuchowych, umożliwia, zasilając silniki, uzyskanie mocy analogicznej do uzyskiwanej przez silniki benzynowe. Ma poza tym większą wydajność w czasie zużycia i nie zanieczyszcza środowiska wyziewami.
W skrócie, z technicznego punktu widzenia, używając LPG mamy:
gaz wydechowy czysty
dłuższy czas użytkowania oleju (nie jest rozpuszczany przez benzynę)
dłuższą eksploatację silnika (nie ma odłogów węglowych).
Instalacja LPG
Schemat tradycyjnej instalacji LPG
Instalacja urządzeń zasilających LPG w pojazdach samochodowych jest określona z Przepisów Wykonawczych Kodeksu Drogowego i Ruchu wydanego przez Ministerstwo Transportu. Artykuły te podają w kolejności części instalacji, które muszą mieć homologację oraz opisują sposób instalowania różnych komponentów. Przeprowadzający próbę z ramienia Regionalnych Inspektoratów Motoryzacji, kontrolują czy różne komponenty zostały zainstalowane zgodnie z normami i weryfikują zachowanie się różnych części podczas prób, poddając je ciśnieniu hydraulicznemu 45 bar.
Przeprowadzenie próby, na żądanie użytkownika, może być przeprowadzone przez firmę instalującą.
Instalacja LPG nie wymaga modyfikacji samochodu, a tylko podłączenia niektórych komponentów. śledząc schemat na rys. LPG płynny poprzez rury wysokociśnieniowe przechodzi od zbiornika do silnika. Tutaj po przejściu przez elektrozawór, LPG dochodzi do reduktora-parownika i przekształca się w gaz. Wszystko to odbywa się dzięki wodzie przychodzącej z instalacji chodzącej samochodu. W tym miejscu LPG gazowy o niskim ciśnieniu osiąga mieszalnik. Uzupełniają instalację różne urządzenia i komponenty zarówno mechaniczne jak i elektroniczne, które mogą spełniać funkcje optymalności użytkowania i bezpieczeństwa.
Zbiornik LPG
Zbiornik LPG jest elementem instalacji o dużych rozmiarach i musi być zainstalowany w tylnej części samochodu wykorzystując w tym celu bagażnik lub też miejsce, w którym normalnie mocowane jest koło zapasowe. tradycyjną formą zbiornika jest walec (cylinder) mający wypukle spody. Rynek oferuje zbiorniki tego typu o różnorodnych wymiarach, co pozwala dobrać właściwy zbiornik do każdego pojazdu biorąc pod uwagę także specjalne wymagania użytkownika i wyjście kompromisowe między uzyskiwanym zasięgiem a wypełnieniem powierzchni bagażnika. Najbardziej nowoczesnym osiągnięciem jest zbiornik w kształcie koła zapasowego (toroidalny).
Także tego typu zbiorniki są produkowane w różnych wymiarach i pojemnościach, aczkolwiek ogólnie nieco mniejszych od pojemności zbiorników cylindrycznych. Oferują za to więcej niż wystarczającą swobodę wykorzystania bagażnika. Instalacja zbiornika toroidalnego (kołowego) jest znacznie bardziej korzystna, jeżeli chce się mieć do dyspozycji całą powierzchnię bagażnika.
Dotyczy to szczególnie samochodów kombi, gdzie płaskość powierzchni bagażnika jest znacznie częściej wykorzystywana. Zbiornik w każdym przypadku musi być zespolony z karoserią przy pomocy specjalnego systemu umocnień.

Zbiornik toroidalny
Wszystkie produkowane zbiorniki przed sprzedażą muszą być zgodnie z przepisami sprawdzone próbą ciśnieniową 45 bar. W każdej partii 100 zbiorników jeden jest poddawany próbie rozerwania, która musi przejść przy ciśnieniu ponad 10 bar. Jeżeli zostanie rozerwany jeden, cała partia zbiorników zostaje odrzucona.
Próby te wykonywane są przez Urząd Motoryzacji Publicznej a ich surowość jest powszechnie znana, mimo iż ciśnienie normalnie wytwarzane przez LPG jest rzędu kilku barów.
Innymi słowami, stosowane zbiorniki są jednym z elementów znacznie przewyższającymi wymiarami normy bezpieczeństwa dla całego pojazdu. Blacha zbiornika grubości 3-4 mm, jest wykonana ze stali o wysokiej jakości, obrabianej termicznie, co gwarantuje wysoki stopień wydłużania złamaniowego i pozwala na uniknięcie pęknięć i rys także w wypadku, gdy zbiornik ulegnie deformacji na skutek gwałtownego uderzenia. Praktyczne doświadczenie ukazuje, że także w następstwie bardzo silnego uderzenia, zbiornik LPG pozostaje cały, jako jedna z niewielu części pojazdu.
W wypadku zderzenia zbiornik zachowuje niezmieniony kształt, robiąc sobie miejsce między blachami uszkodzonej karoserii, które są cieńsze i łatwiej ulegają deformacji.
Należy więc jak najszybciej pozbyć się uprzedzeń, dotychczas bardzo rozpowszechnionych, dotyczących niebezpieczeństwa stosowania zbiornika. Bardziej prawdziwe jest stwierdzenie, że zbiornik w samochodzie tworzy "dodatkowy zderzak" niż że jest on "bombą na pokładzie".
Szczególną uwagę należy zwrócić na fakt, że zbiornik nie może być nigdy napełniony płynnym LPG w 100%. Dopóki nawet niewielka część jego pojemności zawiera LPG w stanie gazowym, ciśnienie, które panuje we wnętrzu zbiornika jest równe napięciu pary od otrzymanej mieszanki LPG do tej temperatury a więc dotyczy wartości ciśnienia, w każdym przypadku niskiego w stosunku do wytrzymałości zbiornika. Jeżeli natomiast zbiornik jest całkowicie wypełniony płynnym gazem, ciśnienie może osiągnąć wartości bardzo wysokie. LPG płynny ma w rzeczywistości współczynnik rozszerzalności sześciennej dość wysoki, rzędu 0,002-0,0025°C - 1 tzn. 2000 większy od stali i tak jak prawie wszystkie płyny jest na to ściśliwy. Jest więc oczywiste, że wzrostowi temperatury odpowiada rozszerzalność LPG płynnego, który jeżeli znajduje się wewnątrz zamkniętego pojemnika, może osiągnąć jakiekolwiek ciśnienie.
W takim przypadku ciśnienie mniej zależy od płynnego LPG, a bardziej od wytrzymałości zbiornika. Aby uniknąć niebezpieczeństwa związanego z w/w sytuacją przepisy przewidują, że zbiornik nie może być napełniony płynnym LPG w ilości ponad 80% pojemności. W tym celu został zainstalowany wielozawór, który zapobiega temu poprzez pływak i odpowiedni system blokujący. Zaznaczyć należy, że w trakcie opracowywania są inne bardziej nowoczesne systemy, które zagwarantują ostatecznie absolutne bezpieczeństwo przy napełnianiu zbiornika.
Napełnienie ograniczane do 80% zapewnia wystarczający margines bezpieczeństwa. W rzeczywistości niezbędne jest przegrzanie LPG o ponad 80°C ponad temperaturę otoczenia, tak aby jego rozszerzalność spowodowała całkowite wypełnienie zbiornika. Amplitudę cieplną tak wysoką można otrzymać tylko przy pożarze a nie w normalnych warunkach użytkowania. Na końcu należy dodać, że osiągnięcie całkowitego wyletnienia zbiornika oznacza wyłącznie zapoczątkowanie warunków niebezpieczeństwa, natomiast nie oznacza, że zbiornik zamierza wybuchnąć, ponieważ ma on w dalszym ciągu całkowitą zdolność stali do rozciągania się, zanim osiągnie stopień rozłamania.
Umieszczony jest w zbiorniku LPG i składa się z kompletu urządzeń mechanicznych na tyle kompleksowych aby mógł on spełniać liczne funkcje, a w szczególności:
1) Napełnianie - poprzez wielozawór przechodni LPG pochodzący do ujęcia napełniania w fazie tankowania. Dobry wielozawór nie powinien stawiać zbyt dużego oporu przepływającemu LPG a także powinien skracać czas napełniania
2) Ograniczenie tankowania - zgodnie z przepisami i warunkami bezpieczeństwa (patrz poprzedni §), zbiornik nie powinien w żadnym wypadku być napełniony w nadmiarze. Ilość max. LPG płynnego wynosi 80% pojemności całkowitej zbiornika. Pozostałe 20% będzie zajęte przez opary LPG i pozwoli płynowi rozszerzyć się w razie ewentualnych wzrostów temperatury, nie osiągając nigdy całej wewnętrznej pojemności zbiornika. Do czasu kiedy w zbiorniku jest jeszcze miejsce dla nawet niewielkiej ilości pary, nie ma możliwości powstania niebezpiecznego ciśnienia. Aby otrzymać właściwy limit napełniania, wielozawór wyposażona jest w urządzenie, które połączone z pływakiem, wyskakuje przy osiągnięciu max. dopuszczalnego poziomu, blokuje dalszy dopływ LPG. System ten jest bardzo ważny i godny zaufania, choć nie można wykluczyć, że w przyszłości zostanie zastąpiony systemem elektronicznym, jeszcze bardziej precyzyjnym i pewnym.
3) Wskaźnik poziomu - dzięki parze magnesów, z których jeden jest umieszczony wewnątrz i sztywno z urządzeniem związanym z pływakiem, a druki umieszczony umieszczony na zewnątrz i połączony z matą wskazówką. Możliwe jest uzyskanie wskazania poziomu LPG będącego w zbiorniku. Kontrolka zazwyczaj podzielona jest na cztery części + jedna dla rezerwy. Czasami na żądanie klienta lub w wypadku gdy całe urządzenie pomiarowo-kontrolne okaże się niewygodne ze względu na usytuowanie zbiornika, wielozawór może być wyposażony w odpowiednie przetworniki elektroniczne, które połączone z odpowiednimi obwodami, pokazują prowadzącemu pojazd poziom paliwa przy pomocy diody świecącej lub też innego, analogicznego systemu
4) Pobieranie LPG - wielozawór pozwala na pobieranie LPG płynnego poprzez rurę nurkującą zwróconą w kierunku dna zbiornika. Wielozawór musi mieć w każdym przypadku sekcje (przegrody), które umożliwiają przelew (przekazanie) bez zbytnich strat ładowania max. wielkości, których wymagają silniki.
5) Przechwytywanie (przejmowanie) - na wielozaworze znajdują się dwa kraniki przeznaczone do przejmowania odpowiednio rury napełniania i rury pobrania. Na ogól kraniki te pozostają otwarte, ale mogą zostać zamknięte w przypadku konieczności przeprowadzenia konserwacji, uderzenia itd. Kiedy wielozawór okazuje się trudno dostępny, niezbędne jest przygotowanie systemu sterującego na odległość (jest to w zasadzie ściągacz), który pozwala zamknąć z łatwością rurę pobrania.
6) Nadmiar przepływu - wzdłuż rurociągu przeznaczonego do pobrania gazu, znajduje się zawsze wewnątrz wielozaworu urządzenie zwane "zaworem nadmiernego przepływu". Jest to system zdolny do zamknięcia skokowego przepływu kiedy nośność okaże się wyższa od tej określonej wartości wytarowanej. W praktyce zawór nadmiernego przepływu ma za zadanie blokowanie ucieczki gazu kiedy na skutek uderzenia nastąpiło przerwanie (złamanie) rury doprowadzającej do silnika. Działanie tego zaworu jest ograniczone tylko do wyjątkowych przypadków. Należy zaznaczyć, że jego zamknięcie nie może być hermetyczne, ponieważ spowodowałoby to możliwość ponownego uzbrojenia. Są różne typy wielozaworów przeznaczone do zbiorników o różnych wymiarach, zarówno cylindrycznych jak i toroidalnych (kołowych). Biorąc pod uwagę wymagania aby nie zajmowały one zbyt dużo miejsca, są obecnie produkowane wielozawory do zainstalowania na zbiornik o różnym nachyleniu od osi poprzecznej. Za granicą. Wielozawór jest rozwiązaniem bardzo istotnym, ponieważ wymaga tylko wykonania jednego otworu w zbiorniku i grupuje wszystkie czynności w jednym urządzeniu. W innych krajach do dzisiaj stosuje się instalowanie oddzielnych zaworów, każdy przeznaczony do spełniania określonych funkcji.Niektóre przepisy zagraniczne przewidują oprócz urządzeń, w które wyposażony jest wielozawór, dodatkowy zawór bezpieczeństwa zdolny do wyrzutu na zewnątrz określonej ilości LPG w wypadku jeżeli ciśnienie wewnątrz zbiornika przekroczy wskaźniki wytarowania.Pojemnik częściowo hermetyczny - komora szczelna.
Pojemnik ten jest bardzo ważnym elementem wewnątrz systemu zasilania LPG silników samochodów, biorąc pod uwagę system bezpieczeństwa. W rzeczywistości korzystne jest, gdy LPG w razie ulatniania się gazu lub ze względu na inne motywy, ma możliwość wypłynięcia na zewnątrz samochodu, unikając w ten sposób znalezienie się w środowisku mato korzystnym, a więc potencjalnie niebezpiecznym. Wszystko to zależy w dużej mierze od konstrukcji i odpowiedniego montażu w samochodzie pojemnika częściowo hermetycznego. Pojemnik ten jest bardzo ważnym elementem wewnątrz systemu zasilania LPG silników samochodów, biorąc pod uwagę system bezpieczeństwa. W rzeczywistości korzystne jest, gdy LPG w razie ulatniania się gazu lub ze względu na inne motywy, ma możliwość wypłynięcia na zewnątrz samochodu, unikając w ten sposób znalezienie się w środowisku mato korzystnym, a więc potencjalnie niebezpiecznym. Wszystko to zależy w dużej mierze od konstrukcji i odpowiedniego montażu w samochodzie pojemnika częściowo hermetycznego.
Może on być skonstruowany z różnych materiałów (plastik, aluminium). W środku podstawy jest wykonany otwór umożliwiający oparcie pojemnika na pierścieniu skurczowym mocowania zbiornika i dla umożliwienia wielozaworowi jego własne oparcie na pierścieniu skurczowym zbiornika.
Uszczelki zapewniają perfekcyjną izolację z otoczeniem zewnętrznym. Komora szczelna posiada dwie rury wentylacyjne, które jak można zobaczyć na rysunku, kontaktują wnętrze pojemnika ze sferą zewnętrzną. Na rurach tych umocowane są przy pomocy opasek, dwa przenośniki (transportera) powietrza, które mają za zadanie umożliwić cyrkulację powietrza. We wnętrzu zbiornika obu rur biegną odpowiednie rurociągi zasilania LPG do silnika i rurociąg idący od ujęcia ładowania.
Pokrywka jest zrobiona przeważnie z materiału plastycznego, przezroczystego, który spełnia funkcję szkła powiększającego. Jego prawidłowa odległość od wielozaworu pozwala na powiększenie obrazu wskaźnika poziomu, pomagając łatwo i natychmiast odczytać poziom płynu w zbiorniku. Dziabanie pojemnika częściowo hermetycznego bazuje na perfekcyjnej szczelności, która umożliwia zachowanie czystego środowiska oraz powietrza w jego wnętrzu.
Rura wysokociśnieniowa
Rura ta normalnie wykonana z miedzi wyżarzonej jest przystosowana do ciśnienia roboczego 45 bar i może być zginana przy użyciu odpowiednich przyrządów. Rura łączy zbiornik z elektrozaworem i następnie z reduktorem-parownikiem
Połączenia rurki miedzianej
Elektrozawór LPG
Jest to urządzenie, które pozwala na automatyczne przerwanie przepływu LPG ze zbiornika do komory silnika. Składa się on z zwieracza uruchomianego elektromagnesem (12V złączki wejściowej i wyjściowej oraz z wanienki wyposażonej w filtr zatrzymujący ewentualne zanieczyszczenia.
Elektrozawór LPG jest zamknięty w pozycji spoczynkowej. Przy zamknięciu obwodu elektrycznego cewka przyciąga do siebie jądro (rdzeń) magnetyczne, sztywno połączone z zwieraczem, pozwalając na przepływ LPG. Zaleca się w fazie instalowania zwrócenie uwagi na strzałkę wytoczoną na trzonie elektrozaworu, która wskazuje właściwy kierunek przepływu gazu tj. od zbiornika do reduktora.
Elektrozawór jest wyposażony w strzemię i śruby mocujące i musi być umocowany w pozycji pionowej (prostopadłej) wyłącznie na przegrodzie silnika.
Elektrozawór benzynowy.
Jest to urządzenie, które pozwala na przerwanie przepływu benzyny w czasie kiedy samochód jest zasilany gazem. Składa się z zwieracza włączanego cewką magnetyczną i dwóch złączek, wejściowej i wyjściowej.
Elektrozawór ten jest wyposażony poza tym w urządzenie przeciw wypadkowe, które pozwala na przywrócenie sposobem ręcznym przepływu benzyny w przypadku awarii instalacji elektrycznej w pojeździe.
Także elektrozawór benzynowy jest zamknięty w stanie spoczynku, a otwierany przez dopływ prądu. Jest on umieszczony w komorze silnika między pompą paliwową a gaźnikiem. Także na nim wytłoczona jest strzałka, która wskazuje kierunek przepływu paliwa. Elektrozawór benzynowy musi być umocowany pionowo, z dala od "części niebezpiecznych" komory silnika. Poza tym jego instalacja musi pozwalać na dostęp do urządzenia ręcznego przywracania przepływu.
Na końcu należy pamiętać, że elektrozawór benzynowy można zastosować wyłącznie w samochodach gaźnikowych.
W tych z wtryskiem, odpowiednie urządzenia mają za zadanie zatrzymać działanie urządzenia wtryskowego
Reduktor - Parownik
W omawianym urządzeniu zasilanym LPG, reduktor-parownik zwany w skrócie reduktorem ma do wykonania zadanie o pierwszorzędnym znaczeniu. Pozwala on na wymianę cieplną niezbędną do całkowitego wyparowania LPG i zmniejsza ciśnienie aż do wartości zbliżonych do wartości ciśnienia atmosferycznego, tworząc paliwo gotowe do wchłonięcia przez silnik. Może być zrealizowany w różnych wersjach: pneumatyczny dla samochodów gaźnikowych, elektryczno wspomagający dla samochodów z zapłonem elektronicznym, TURBO dla samochodów z doładowaniem.
Reduktor musi być zainstalowany pionowo i równolegle do ruchu pojazdu. Musi być umieszczony w miejscu łatwo dostępnym, umożliwiającym regulację i konserwację.
Mieszacz (mieszalnik)
Mieszacz ma za zadanie dostarczenie silnikowi w każdej sytuacji ilość gazu bezpośrednio proporcjonalną do ilości powietrza zasysanego przez silnik. Może być to osiągnięte różnymi sposobami, zarówno używając rury Venturiego gaźnika samochodu, lub też tworząc Venturi w samym mieszaczu. Wykonanie mieszacza związane jest z rodzajem zasilania samochodu.
Samochód gaźnikowy
LPG w stanie płynnym pochodzący ze zbiornika przy pomocy układu rur wysokociśnieniowych i po przejściu przez elektrozawór LPG osiąga reduktor typu pneumatycznego. Tutaj, dzięki wodzie pochodzącej z układu chodzenia, LPG przechodzi w stan gazowy o ciśnieniu atmosferycznym i jest gotów do tego aby byt zmieszany z powietrzem. Naturalnie elektrozawór benzynowy zadziałał blokując przepływ paliwa oryginalnego. W tym momencie bardzo ważny staje się mieszacz. Od tego urządzenia, które może być wytwarzane w różnych wersjach, zależy wyprodukowanie odpowiedniej mieszanki paliwowo-powietrznej. Mieszacz do pojazdów gaźnikowych może być wytworzony używając Venturi gaźnika lub tworząc na nim Venturi niezależny.
Do pierwszej rodziny należą więc:
- system mieszalny (dysza lub sprzęgło), który zawarty jest w pierwszej rurze wstawionej przez wykonany otwór w gaźniku,
- system widełkowy (widełkowa), który zawarty jest w jednej lub dwóch rurach włączonych do gaźnika bez wykonania otworów
- system centrujący
Do drugiej rodziny należą:
- mieszacze "klasyczne", które zainstalowane są na szczycie Venturi a których umiejscowienie jest różne w zależności od pojazdu
- mieszacze płytowe, które instalowane są nad korpusem (trzonem) motylkowym pod obudową filtru powietrza.
System mieszania
Rozwiązanie to, jeżeli jest dobrze wykonane przynosi znakomite wyniki. Nie jest jednak możliwe do zastosowania we wszystkich rodzajach gaźników a jeżeli wykonane jest wadliwie. Poza tym wykonanie wymaga czasu i doświadczenia. Wejście gazu musi być wykonane w taki sposób aby prowadnica wyższa sprzęgła była nieco niżej (2-3 mm) od odcinka ściśniętego rury Venturi, w pozycji pokrywającej się zasadniczo z końcówką centralą gaźnika.
System widełkowy.
Rozwiązanie to jest z całą pewnością bardziej proste niż poprzednie. Jedyną czynnością do zaadoptowania będzie lekkie przeprofilowanie skrzydełek startera, które w przeciwnym wypadku nie będą funkcjonować. Także w tym wypadku należy zwrócić uwagę na to, że widełki muszą dojść 2-3 mm niżej od odcinka ściśniętego rury Venturi.Rury miksera gazu nie mogą przechodzić przez filtr powietrza a wyłącznie przez jego obudowę (zazwyczaj plastikowa)
System centratorów
Mieszacz centratorowy opiera się na podstawie systemu widełkowego. Jest zazwyczaj mniej ekonomiczny, ponieważ jest montowany w celu zaspokojenia specyficznych wymagań pojazdu. W tym przypadku istnieje możliwość uniknięcia przeprofilowania skrzydełek startera
Mieszacze klasyczne
Są następnym dobrym rozwiązaniem, ponieważ pozwalają na szybki montaż. Zazwyczaj są instalowane na tulei powietrznej. Mieszacze klasyczne mogą być zarówno typu ze sprzęgłem jak również typu uzupełniającego w zależności od cech charakterystycznych pojazdu samochodowego.
Mieszacze płaskie.
Są instalowane na korpusie motylkowym. W przeważającej liczbie przypadków niezbędne jest podniesienie obudowy filtru powietrza i umocowanie mieszacza na korpusie motylkowym śrubami dołączanymi do mieszacza. Te mieszacze, mimo że zajmują niewiele miejsca, zapewniają dobre funkcjonowanie i dużą szybkość montażu
Samochody z wtryskiem
Przerobienie samochodu z wtryskiem, w odróżnieniu od gaźnikowego, wymaga zastosowania reduktora elektro-wspomagającego centralki, która łączy z systemem oryginalnym samochodu specjalny mieszacz i ewentualnie inne urządzenia elektryczne i mechaniczne.
W samochodach z wtryskiem elektronicznym MPI (wtrysk wielopunktowy) i SPI (wtrysk jednopunktowy) stosuje się:
- Mieszacze "klasyczne", które instalowane są na szczycie (górze) korpusu motylkowego, lub też wzdłuż rurociągu zasysania powietrza i mogą one być typu sprzęgłowego lub też typu uzupełniającego
- Mieszacze płaskie, które znajdują zazwyczaj zastosowanie w samochodach z wtryskiem jednopunktowym.
Różne systemy wtrysku.
Zasilanie i wtrysk mogą być typu ciągłego przepływu lub też typu przepływu nieregularnego. Do pierwszego typu zaliczane są pojazdy z systemem mechanicznym K-JETRONIC i z systemem elektromechanicznym KE-JETRONIC. Do typu drugiego auta z wtryskiem jednopunktowym i wielopunktowym.
Instalacja elektryczna w samochodzie z wtryskiem
W tym typie samochodów zaleca się instalację centralek, które pozwalają na start na benzynę z przejściem automatycznym na gaz oraz zapewniają właściwe funkcjonowanie wtrysków i rozpoczynania w sposób właściwy funkcjonowania oryginalnych obwodów elektronicznych.
Wtrysk K-JETRONIC
Przenosząc zasysane powietrze, krążek (talerzyk) przyjmuje określoną pozycję równowagi, która określa ze swej strony ilość wtryskiwanej benzyny. Podczas funkcjonowania na gaz, krążek może być otwarty w sposób sitowy poprzez odpowiednie urządzenie podczas przepływu benzyny i odwrotnie, zamknięty lub też pozostawiony wolno pływający wraz ze spadkiem ciśnienia pompy przez obejście.
Wtrysk jednopunktowy SP
System polega na wtrysku paliwa jednorazowo na każdy obrót wału silnika, tzn. dwa razy w cyklu. Ilość paliwa jest dozowana z centralki wtryskowej bazującej na danych otrzymywanych z różnych sensorów. Przerwanie działania monowtrysku otrzymuje się przejmując połączenie z centralką.
Wtrysk wielopunktowy MPI
System wielopunktowy charakteryzuje się tym, że ma jeden wtrysk na każdy cylinder ulokowany blisko zaworów zasysania. W systemie full-group wszystkie wtryskiwacze są sterowane równocześnie i dostarczają jedną dawkę paliwa na każdy obrót wału silnika. Ich działanie może być łatwo przerwane oddziaływujące na jeden przewód, który je łączy z centralką wtryskową. W systemach SEFI każdy wtryskiwacz jest sterowany niezależnie od innych, dostarczając jedną dawkę paliwa na każde dwa obroty wału silnika, w powiązaniu z fazą zasysania tego cylindra. Działanie różnych wtrysków może być zahamowane przejmując zasilanie wspólne lub pojedyncze odgałęzień negatywnych.
Emulacja obciążenia
Najnowsze systemy elektroniczne wtrysku, wyposażone są w obwody diagnostyczne, zdolne do rozpoznawania braku działania wtryskiwaczy, poprzez zaświecenie się wskaźnika CHECK, zapamiętywania odchyleń i złego funkcjonowania silnika. W tych przypadkach niezbędne jest "emulowanie" obecności wtryskiwaczy w stosunku do centralki, poprzez sztuczne obciążenie złożone z jednego lub więcej emulatorów. Jeżeli chodzi o emulatory i równe obciążenia, muszą one być kalibrowane dla minimalnych wartości prądu, wystarczających jednak do zadzaiałania emulacji.
Mierniki nośności powietrza
Mogą nimi być debimetr K, debimetr łopatkowy z częścią ruchomą o różnym kształcie, debimetr z przewodem cieplnym lub też system speedy-density (szybko zgęszczacz). Wśród tych systemów, te które mają części ruchome i których amplituda jest kontrastowana przez sprężyny (debimetr łopatkowy) i przez siły pochodzące z ciśnienia benzyny (debimetr K), tworzą się w rurociągach zasysania straty (ubytki) załadowania mające zasady generalnie niezgodne z tymi niezbędnymi dla prawidłowego zasysania LPG.
Podczas działania na gaz muszą więc zostać otwarte w sposób sitowy, chyba że nie pociągnie to za sobą dodatkowych problemów.W systemach wielopunktowego wtrysku Motronic np. otwarcie debimetru pociąga za sobą bezwarunkową rozmaitość wyprzedzenia zapłonu. W tych przypadkach wskazane jest zainstalowanie mieszacza na górze debimetru lub też wykonanie kompensacji ciśnienia. System z przewodem cieplnym i systemy speedy-density natomiast nie pociągają za sobą zmian w zasadach zasysania gazu, dlatego też nie wymagają szczególnych środków.
Samochód z katalizatorem i LPG urządzenie "Lambda Gas"
Ciągły wzrost zatrucia środowiska doprowadził do wprowadzenia nowych i bardziej surowych ustaw dotyczących ochrony środowiska. Przede wszystkim dotyczy to samochodów rejestrowanych po raz pierwszy, które w myśl tych ustaw muszą być wyposażone w katalizator. Tłumik katalityczny, trzyścieżkowy z sondą Lambda jest, biorąc pod uwagę współczesną technologię, rozwiązaniem najbardziej nowoczesnym, jeżeli chodzi o zmniejszenie substancji szkodliwych, produkowanych przez silniki. Pozwala on na wyeliminowanie ponad 90% HC, CO i NOx, ale nie może prawidłowo funkcjonować wyłącznie z systemami zasilania regulowanymi elektronicznie. Urządzenie, które integruje się perfekcyjnie ze splotem elektronicznym i dynamiki płynnej samochodu, zmniejszając ostatecznie emisje substancji trujących i które pozwala na korzystanie z korzyści oferowanych przez LPG i które potrzebuje w każdym bądź razie urządzenia Lambda Gas gwarantującego perfekcyjne spalanie LPG; zarządza przechodzeniem automatycznym z benzyny na gaz i spełnia także funkcję diagnostyczną ochrony katalizatora. Realizacja instalacji gazowej z urządzeniem Lambda Gas pociąga za sobą zastosowanie nowych rozwiązań szczególnych takich jak: Centralka Kontrolna Do wiązania odprowadzanych sygnałów z centralki wtrysku według schematów odpowiadających różnym modelom samochodów.
|